Hanes Plwyf Llanllyfni gan "Rhedyw" (Y Canon Gwydryn Richards, ficer, ac yn awr, ficer Conwy)sef traethawd cyd-fuddugol yn Eisteddfod Genedlaethol Dolgellau, 1949, at y testun "Hanes unrhyw Blwyf Gwledig yng Nghymru"

Cyfrolau yn cynnwys, i gyd, 558 td. mewn llawysgrif, ynghyd a darluniau a map.

Dyma rai o sylwadau Bob Owen, Croesor, un o'r beirniaid , ar y traethawd; "Dyma y cyfansoddiad meithaf o lawer, ond yn gyfryw na flinwn ei ddarlen .... Troedd ddalennau hen newyddiaduron prin yn ogystal a llawysgrifau yn yr Amgueddfa Brydeinig a llyfrgelloedd cyhoeddus Cymru ..... Rhydd 58td . i hanes ymneilltuaeth, ac wrth ysgrifennu yr Esgobion , a daeth a rhai o ffeithiau newydd danlli i oleuni dydd ....... Ni adawodd garreg heb ei throi ynglyn ag addysg y plwyf .... Anhawdd iawn i neb a fyddai ysgrifennu gwell pennod a'i eiddo ef ar y bywyd cymdeithasol ..... Cynnwys lyfryddiaeth a chyfeiriadau y gwr hwn 46td., 9 hefyd o ddarluniau , 2 o dablau ac un map. Ni chefais rhyw lawer o fylchau ganddo ........"

Another catalogue description can be found here https://archiveshub.jisc.ac.uk/data/gb222-bmssgr