Casgliad o gywyddau yn llaw Mr Elias Jones, Llandudno a Meudwy Môn

Scope and Content

A

t.t.1-2

Duw Naf mae ar fy nhafod...

Mawr gwbl y mae'r gobaith (Robin Ddu)

t.t.3-4

Deall y bum dull y byd...

Cedwch hyn Duw gyda chwi (Dafydd Llwyd/Llywelyn am Gruffydd)

t.t.4-7

Dafydd a'r ddeurudd wrawl...

I ni hyd ddydd brawd a wna (Owain Twna)

t.t.7-9

Deall yr wyf dall i'rai...

Yn brudd cyn dyfod o'u bro (Dafydd Gorllech)

t.t.10-12

Ffon a ddanfones Iesu...

Ar ffon corli [?] orphen y gan (Dafydd Llwyd

t.t.12-14

Gwynedd cefas dy genedl...

O'r diwedd i Wynedd Wen (Ifan Brydydd Hir)

t.t.15-17

Gwar a aned oi eni...

Oddi eilwaith na ddelon (Dafydd Llwyd ab Llywelyn ab Gruffydd)

t.t.17-20

Gruffudd arweinydd / arwrydd uniawn...

Enwog wyrth a wna wrthle (Dafydd Llwyd ab Llywelyn ab Gruffydd)

t.t.20-22

Iesu Grist a ro dristyd...

A lawn waed ai lu yn eiddil (Huw Pennant)

t.t.23-25

Llyma'r byd lle mae ar ben...

Ag un Duw a gad gwrudyd (Robin Ddu)

t.t.25-27

Llyma'r amser am y gu aryd (?) gweryd...

Trugaredd a diwedd da (Dafydd Llwyd ab Llywelyn ab Gruffydd)

t.t.27-29

Merddin im maeddwn yn iach...

Dewis ai taw ai dywaid (Robin Ddu)

t.t.29-31

Merddin Wyllt mawr ddawn i waith...

Yna cawn y ac w a e ac n (Edward ?)

t.t.31-33

Och Gymru fynych gamfraint...

Gobeithiaw a daw iddwyf (Dr Sion Cent)

t.t.34-35

Pa sawl blwyddyn ai pwysaw...

Ini ddim ond amynedd Duw (Ieuan Dyfi)

t.t.35-37

Pa brys y daw y naws yn ol...

Y bu farw Fab y Forwyn (Dafydd Llwyd ab Llywelyn ab Gruffydd)

t.t.37-40

Pan el y neidr pen Ion...

Mai gwynfyd Gwenddydd iwr gwaith (Iolo Goch)

t.t.40-42

Rho Duw gwyn rhy dew garnedd...

Dau ni ?wybr don yn ebrywdd (??) (Robin Ddu neu Meredith ap R)

t.t.42-44

Rhyfedd o dan diwedd da...

Llew du a fu ac a fydd (Robin Ddu neu Meredith ap R)

t.t.44-46

Y Fedwn feinwen fanwallt...

Aed well well o hyn allan (Dafydd Llwyd Llywelyn ap Gruffydd)

t.t.47-49

Y Wyddfa noddfa neuaddfawr...

i'r nef yr af yn awr (Dafydd Gorllech)

t.t.49-51

Y gleisiaid hediaid hoywdeg...

Trwy amach (?) ai tru ymaith (Dafydd Llwyd Llywelyn ap Gruffydd)

t.t.52-54

Y bwch gwyn ar baich gwenwyn...

Wilia ar R a galw ar Y (Llywelyn ap Owain)

t.t.54-55

Yr hen frut lledfrith llwydfrith frych..

Duw mor fyr y tyr y tant (Rhys Goch o'r Eryri 1420)

t.t.56-58

Y ferch mewn traserch troes...

Weithiau myn Cadfan nim cai (Dafydd Llwyd Llywelyn 1480)

t.t.58-60

Ffon a ddanfones Iesu...

Ar ffon goll orffen y gan (Dafydd Llwyd Llywelyn 1480)

t.t.60-62

Y gwilliaid a gaid fel gwynt...

Gwynddid biau'r byd ar bel (Dafydd Llwyd Llywelyn)

t.t.62-66

Breuddwydiais gwelais fab galar-gerllaw...

Gwar ni fu dywedyd ein gwael freuddwydion (Tomos Prys)

t.t.66-67

Pump bys sydd ar fy llaw...

A saith iaith a ddaw i Wynedd (Robin Ddu)

t.t. 67-68

Gwrandewch ychydig bach o frud...

Rhaid wrth cledde er gofyn

t.t.68-70

Rho Dduw'r brut yn fyd annoeth...

A lladdfa troen yn mhob trin (Robin Ddu)

t.t. 71-72

Ennynwyd tan yn y tir...

Y cranc fyth ei nyth yn ol (Dafydd Llwyd ap Llywelyn

t.t.73-74

Y gigfran oer-gan arwgau...

Gyda dwrn a geidw'r Deyrnas (Meredydd ap Rhys 1440)

t.t.75-76

Breuddwydioni Beirdd a oedwyd...

Dragwyddael a drig iddaw (Dafydd Llwyd ap Llywelyn)

t.t.77-78

Llyma fyd ergyd oergrai...

Ar byd a ddigwydd ar ben (Llywelyn ap Owain)

t.t.79-80

Duw Naf, mae ar fy nhafawd...

Ar y sydd yn yr oes hyn (Dafydd Llwyd)

t.t.81-83

"Cywydd ar fywoliaeth y cedyrn"

Gwelais eira, glas cerwyn...

Tynir, di blentir ei blant (Edmund Prys 1590)

t.t.84-86

(Cywydd cynghor i Owain Fychan o Lwydiarth"

Pe pwysid Powys weithiau...

I rwydd gan bawb trwy Dduw yn ben (Owain Gwynedd)

t.t.87-89

"Cywydd i Harri Ddu o Euas"

Y Du hydr o'r Deheudir...

Collaist a roist callestr wyd (Gutto'r Glyn 1430)

t.t.89-92

"Cywydd Moliant i bum mab Sion Sal'bri o Lanrhaiadr yn Nghimmeirch"

Pe rhon tori pren tirion...

Pum aerwy hedd fo y pum rhodd (Tudur Aled 1490)

t.t.92-95

"Moliant i bedwar mab Sion Wyn ab Meredydd, Yswain"

Y llwyn mesur, llin Moesau...

Pa dras fwy? pedwar oes foch (William Llyn 1560)

t.t.95-98

"Cywydd i ofyn cymmod i Rys ab Fychan o Labberch Aeron"

Addaf wyd oedd dda ei fyd...

Oni chred : yn iach rodiaw (Ieuan Tew)

[Nodiadau ar Ieuan Tew Henaf a Ieuan Tew Ieuanc]

t.t.99-101

"Cywydd i ofyn cymod i Feredydd ab Llywelyn, Genau'r Glyn"

Tores dydd fel dyn trist dall...

A meddeuant am ddwy-wyl (Tudur Penllyn 1440-1470)

[Nodyn am Tudur Penllyn]

t.t.101-103

"Cywydd i ofyn tarw"

Un na phlyg ar ofn na phlaid...

Arch ychain, er ei chweched (Huw Cae Llwyd 1450-1480)

t.t.103-105

"Cywydd i Fredydd ab Ieuan Fychan i ofyn march"

Meredydd im' wr ydwyd...

Moes farch, ac arch a fo gwell (Gutto'r Glyn)

t.t. 105-109

"Cywydd y Bi"

Y Biog, oediog, adain!...

Peth coeg, pa waeth pwy ai cant

t.109 Nodyn Meudwy Môn wrth gwt "Cywydd y Bi" : "Nis gwn pwy yw awdur y Cywydd uchod; ond myfi a'i hadysgrifiais o Ysgriflyfr Owen Gruffydd o Lanystumdwy, ym meddiant William Elias Ysw., o'r Abbey ger Llanrwst, 3 Ebrill 1868"

B

t.t.4-15

Pregeth neu ddarlith ar Luc i, 26-33 (1 Mawrth 1852)