Llythyrau: William Jones, O. B. E. Llywydd Pwyllgor Gwaith Eisteddfod Genelaethol Frenhinol Cymru

Llythyrau: William Jones, O. B. E. Llywydd Pwyllgor Gwaith Eisteddfod Genelaethol Frenhinol Cymru.

Gall hanes yr Eisteddfod gael ei olrhain i gystadleuaeth farddol a gynhaliwyd gan yr Arglwydd Rhys yng Nghastell Ceredigion yn 1176. Mae gwreiddiau'r Eisteddfod Genedlaethol fodern wedi'i selio yn yr 18fed ganrif hwyr. Yn 1789 penderfynodd Gymdeithas Gwyneddogion Llundain gefnogi Eisteddfodau bach mewn tafarndai ar hyd a lled Gogledd Cymru ar y pryd. Sefydlodd Iolo Morgannwg gymdeithas ar gyfer beirdd a chantorion dan yr enw Gorsedd Beirdd Ynys Prydain yn 1792 i amnewid yr Eisteddfod hynafol. Cynhaliwyd yr Eisteddfod ar ei newydd wedd am y tro cyntaf yn Primrose Hill, Llundain. Cafodd yr Eisteddfod Genedlaethol swyddogol, gyntaf, ei chynnal yn Aberdâr yn 1861. Yr Eisteddfod bwysicaf ydi'r Eisteddfod Genedlaethol, yr wyl gerddorol a barddol gystadleuol fwyaf yn Ewrop. Cynhaliwyd yr wyth niwrnod o gystadlu yn Gymraeg.

Dim cyfyngiadau/ No Restrictions

Adnau preifat / Private deposit.

Os gwelwch yn dda archebwch y dogfenau gan ddefnyddio y rhif cyfeirnod amgen (lle ddarperidd) / Please order documents using the alternative reference number (where provided)

Hard copies of the catalogue are available at Archifau Ynys Môn / Anglesey Archives and the National Register of Archives. It is the policy of Archifau Ynys Môn / Anglesey Archives to catalogue in the language of the document.

Cyflwr da / Good condition

Lluniwyd y disgrifiad gan Helen Lewis, Archifdy Ynys Môn.

Mae'r holl gofnodiadau sy'n cydymffurfio â pholisi casglu Swyddfa Gofnodi Cyngor Sir Ynys Môn wedi eu cadw /All records which meet the collection policy of the Anglesey Archives have been retained.

Ni ddisgwylir croniadau/Accruals are not expected